Produkty antybakteryjne – kosmetyk a produkt biobójczy

Obecna sytuacja epidemiczna na całym świecie skłoniła ludzi do używania produktów do dezynfekcji skóry częściej niż zwykle. Na początku pandemii co chwilę pojawiały się nowe produkty służące do dezynfekcji dłoni, mające na celu ograniczenie rozprzestrzenianie się wirusa. Do tej pory można na półkach drogerii spotkać wiele produktów o właściwościach antybakteryjnych. Jednak w zależności od prezentacji, od oznaczeń na opakowaniu, preparaty mogą być klasyfikowane jako kosmetyki lub produkty biobójcze.

Zgodnie z definicją kosmetyku w Rozporządzeniu (WE) nr 1223/2009, produkt jest przeznaczony do zewnętrznego kontaktu z ciałem człowieka: skórą, włosami, wargami, paznokciami, zewnętrznymi narządami płciowymi, zębami i błonami śluzowymi jamy ustnej, których wyłącznym lub podstawowym celem jest utrzymanie ich w czystości, pielęgnowanie, ochrona, perfumowanie, zmiana wyglądu ciała lub ulepszenie jego zapachu. Wynika z tego, że właściwości antybakteryjne nie mogą stanowić nadrzędnej funkcji produktu. W przypadku, kiedy produkt ma przede wszystkim zabijać drobnoustroje na powierzchni skóry, mamy do czynienia z produktem biobójczym.

Jak więc rozróżnić produkty z tych dwóch kategorii?

Aby produkt został sklasyfikowany jako kosmetyk, jego pierwszorzędowe działanie musi stanowić oczyszczanie, odświeżanie, utrzymywanie skóry w czystości lub pielęgnacja – tak jak w wyżej wymienionej definicji. Takie produkty funkcjonują na rynku pod nazwami: oczyszczające mydło antybakteryjne, odświeżające chusteczki antybakteryjne. Deklaracje w rodzaju: „zabija 99% bakterii i wirusów”, „działanie dezynfekcyjne” jest niezgodne z prawem, ponieważ takie deklaracje są dopuszczone tylko dla produktów biobójczych.

Produkt biobójczy może deklarować zabijanie mikroorganizmów, dezynfekcję. Dodatkowo, może być on najczęściej stosowany nie tylko na skórę, lecz też na różne powierzchnie. Kolejną różnicą między kosmetykiem a produktem biobójczym jest sposób opisania składników zawartych w masie produktu. Na kosmetyku składniki są opisywane nomenklaturą według INCI, zgodnie z obowiązującym Rozporządzeniem, natomiast w produkcie biobójczym na opakowaniu są wymienione tylko substancje czynne. Istotnym elementem na opakowaniu produktu biobójczego jest numer pozwolenia na obrót produktem biobójczym.

Najczęściej ogólnodostępne produkty do oczyszczania skóry (kosmetyki i preparaty biobójcze) są na bazie alkoholu etylowego lub izopropanowego w stężeniu powyżej 60%, lecz nie więcej niż 80% (według zaleceń WHO). Takie przedziały są zalecane ze względu na fakt, że denaturacja białek bakterii i wirusów przebiega najefektywniej w obecności wody i wbrew pozorom, czysty alkohol etylowy jest mniej skuteczny. Oprócz alkoholu, używane mogą być chlorheksydyna, czwartorzędowe związki amoniowe, triklosan. Są to substancje, które można stosować jako konserwant, jednak wykazują też działanie dezynfekujące także na powierzchni skóry.

Anna Kuczyńska
Technolog

Zobacz nasze pozostałe wpisy na blogu